Rozwojownia
'Bądź zmianą, którą pragniesz ujrzeć w świecie. " Mahatma Gandhi
|
 KONTRAKT Jest to zbiór zasad, który obowiązuje wciągu roku szkolnego zarówno uczniów i nauczyciela. Można powiedzieć, że jest to pewien rodzaj układu, który pozytywnie wpływa na atmosferę w klasie, co się przekłada na wyniki pracy. Kontrakt budujemy zawsze na początku roku szkolnego, pamiętając aby reguły były jasne, odnosiły się do konkretnych sytuacji i nie budziły wśród uczniów żadnych wątpliwości. Podczas zapisywania zasad koniecznie posługujemy się językiem pozytywnym. Ustalamy też konsekwencje przewidziane za złamanie reguły oraz nagrody za ich właściwe przestrzeganie. Warto też przedyskutować z uczniami, co każda z zasad dla nich oznacza. Kontrakt podpisany przez każdego ucznia należy umieścić w widocznym miejscu. Jednak najważniejszą rzeczą, która wyznacza wartość kontraktu jest konsekwencja. Jeśli decydujemy się na umowę, to ma ona sens i działa tylko wtedy, jeżeli jest przestrzegana. Jeżeli ustalamy jedno, a robimy drugie - tracimy wiarygodność w oczach uczniów. (Warto pomyśleć także o ustaleniu kontraktu dotyczącego zasad współpracy z rodzicami). BUDOWANIE RELACJI Nasze zachowanie na pierwszej lekcji z nową klasą determinuje jakość naszych relacji na kolejnych. Podstawą w budowaniu relacji jest zaufanie. Kompetencja budowania zaufania i poczucia bezpieczeństwa dziecka jest umiejętnością wyjątkową. Pomaga w rozwiązywaniu wielu problemów ucznia. Uczniowie obdarzą zaufaniem takiego nauczyciela, który nie ocenia, nie osądza, kieruje się jasnymi zasadami i zawsze dotrzyma danego słowa. Bardzo ważne jest, aby zachowywał poufność i okazywał bezwarunkowo pozytywny stosunek do ucznia (nie mam na myśli bezwzględnego akceptowania zachowania).  AKTYWNE SŁUCHANIE Jest to umiejętność skupiania się na tym co mówi druga osoba, oraz rozumieniem znaczenia jej wypowiedzi. Możemy je rozpatrywać na trzech poziomach: Słuchanie wewnętrzne Ten poziom słuchania przydatny jest jeżeli chcemy być asertywni, gdy chcemy zadbać o siebie. Na tym poziomie, nie mamy świadomości tego co mówi druga osoba, poddajemy ocenie, wartościujemy to, co usłyszymy. Słuchamy naszych myśli i odczuć w odniesieniu do tego, co opowiada nam druga osoba. Słuchanie ukierunkowane Na tym poziomie uwaga skupiona jest na drugiej osobie. Wsłuchujemy się w fakty i emocje, z całą pewnością nie oceniamy drugiej osoby. Słuchanie globalne Świadomość osoby słuchającej jest bardzo wysoka. Nauczyciel-coach skupiony jest na: odczuciach, delikatnych zmianach wizualnych, dźwiękach, mowie niewerbalnej – jest to już praca na poziomie intuicji. ZADAWANIE PEŁNYCH MOCNYCH PYTAŃ Zadawanie pytań jest sztuką. Ich jakość mówi o zainteresowaniu drugą osobą. Dobre pytania to takie, które od strony gramatycznej są pytaniami otwartymi , zaczynają się od słów: co?, jak?, w jaki sposób?, kiedy?, gdzie? . Czasami warto zamiast pytania: Dlaczego nie odrobiłeś lekcji?, zapytać : Co spowodowało, że nie odrobiłeś zadania?, zamiast: Dlaczego zachowujesz się niewłaściwie?, Co powoduje Twoje niewłaściwe zachowanie?. Pytania te dadzą nam rzetelniejszą odpowiedź , uczeń zacznie dociekać tego stanu rzeczy. Technicznie należy unikać pytań złożonych i zadawania kilku pytań jednocześnie. Dobre pytania nie zawierają sugestii, ale pogłębiają świadomość drugiej osoby. Podczas rozmowy ucznia z nauczycielem można naturalnie przyciągnąć uwagę ucznia do spraw istotnych i wzbudzić jego zaciekawienie lub skłonić do refleksji np. : Jak by to było dla ciebie, gdybyś znał doskonale tabliczkę mnożenia? Co byś poradził komuś innemu w tej sytuacji?. Uczniów też warto nauczyć zadawania pytań otwartych. Jest to bardzo przydatna umiejętność, która pozwala na dokonywanie analiz, kreatywność, myślenie – czyli to co najważniejsze w edukacji. WYZNACZANIE CELÓW Cel jest punktem, do którego chcemy dojść. Wyznaczanie celów powoduje, że mamy bezpośredni wpływ na kierunek naszego życia, na osiągnięcia zarówno w pracy, jak i w sferze prywatnej. Warunki niezbędne do realizacji założonych celów to: Cele należy zapisać.Jest to pierwszy krok w ich realizacji, nabierają one fizycznego wymiaru. Mózg zaczyna się programować na ich osiągnięcie. Kryteria celu, które musza być spełnione, aby cel miał rzeczywisty wymiar:Po nazwaniu celu, należy go szczegółowo sprecyzować. Posłużę się tu przykładem ze szkolnego podwórka. Cel : Chcę mieć kilku uczniów nagrodzonych w konkursie literackim.
osiągnięty. 2. Co mi da osiągnięcie celu? (np. będę dzięki temu spełnionym nauczycielem, pełnym satysfakcji) 3. Konkretny – gdzie?, kiedy?, z kim? (należy wyznaczyć najbardziej konkretnie jak to jest możliwe, np. w czerwcu, z uczniami klasy IIIa, odebranie nagród, tu też – konkretne miejsce) 4. Jakie mam inne możliwości dzięki osiągnięciu celu? (np. dostanę Nagrodę Dyrektora) 5. Osiągalny - jakie mam zasoby? (należy zastanowić się nad zasobami, które mamy do dyspozycji – umiejętności, wiedza, zestawy zadań konkursowych, literatura fachowa, internet) 6. Realny – co muszę zrobić , aby osiągnąć cel? (np. muszę prowadzić zajęcia koła matematycznego) 7. Zaplanowany (należy sporządzić plan najważniejszych zadań, które musza być wykonane, aby cel został zrealizowany) 8. Ekologiczny (czyli zgodny z naszą osobą, potrzebami, oczekiwaniami). INFORMACJA ZWROTNA „ W życiu nie ma błędów, są tylko lekcje. Nie istnieje coś takiego jak złe doświadczenie, są tylko okazje, żeby się rozwijać, uczyć i czynić postępy na drodze do samodoskonalenia. W walce rodzi się siła. Nawet ból może być znakomitym nauczycielem” [1] Celem informacji zwrotnej jest zidentyfikowanie dobrze wykonanych czynności i zachęcenie dziecka do częstszego ich wykonywania. Skuteczna informacja zwrotna zawiera takie istotne elementy jak:
UMIEJETNOŚĆ ROZWIJANIA POTENCJAŁU UCZNIA „Rozwijanie potencjału ucznia wymaga od nauczyciela motywowania go do skutecznej pracy z efektem w postaci jego sukcesu.” [3] Kompetencja ta może być aktywnie wykorzystywana, tylko wtedy, gdy sam nauczyciel ma poczucie własnej wartości. Osoby z poczuciem własnej wartości, są przyjacielskie, aktywne, wierzą w innych. Postrzegają innych w sposób partnerski, nie umniejszają godności innych osób, a zatem i uczniów. Wydobywając, rozwijając potencjał ucznia nauczyciel może stać się dla niego sponsorem. Sponsoring w ujęciu coachingowym, upraszczając to: obietnica, odpowiedzialność, przyrzeczenie. „Podstawowe przesłania sponsoringu wg R. Diltsa: Istniejesz. Widzę cię Jesteś wartościowy. Jesteś ważny. Jesteś wyjątkowy. Jesteś jedyny. Możesz przyczynić się do czegoś ważnego. Jesteś tu mile widziany. Przynależysz tu. Możesz osiągnąć sukces. Jesteś zdolny do sukcesu. Zasługujesz na sukces.”[4] Nauczyciel sponsor zapewnia wsparcie, warunki w rozwinięciu wyjątkowych zdolności każdego ucznia. Nauczyciel sponsor wierzy w swojego ucznia, uczeń czuje, że jest ważny i wie, że nauczycielowi na nim zależy. To go uskrzydla. Buduje się przez to u niego poczucie wartości i pewności siebie, jest on zmotywowany do dalszej pracy. Nauczyciel ma natomiast ogromną satysfakcję z podejmowanych działań edukacyjnych. Czego wszystkim i sobie życzę 😊 Bibliografia: L. Kupaj, W. Krysa, Kompetencje coachingowe nauczycieli. Jak rozwijać potencjał ucznia w szkole. Warszawa 2014 L. Kupaj, W, Krysa Kompetencje trenerskie w pracy nauczyciela. Jak zmotywować ucznia do nauki. Warszawa 2015 Robin S. Sharma, Mnich, który sprzedał swoje ferrari, wyd. II, Łódź 2016 Przypisy: [1] Robin S. Sharma, Mnich, który sprzedał swoje ferrari, s. 58, 2016, Galaktyka [2] L. Kupaj, W. Krysa, Kompetencje coachingowe nauczycieli. Jak rozwijać potencjał ucznia w szkole, s. 123-124, Warszawa 2014. [3] Ibidem, s.170 [4] Ibidem, s. 176 
0 Comments
  Wśród wielu kompetencji jakimi powinien charakteryzować się nauczyciel, czyli dużych zdolności interpersonalnych, zdolności podejmowania szybkich i trafnych decyzji, podzielności uwagi, myślenia analitycznego i logicznego oraz wielu innych bardzo ważna jest odporność emocjonalna, cierpliwość, a nade wszystko empatia. Matematyka uważana jest za dziedzinę trudną, tym bardziej wymagane jest od nauczyciela zrozumienie i pomoc w pokonywaniu specyficznych trudności w jej uczeniu się. Często nauczyciele sami przyczyniają się do ich powstawania, poprzez narzucanie swojego dorosłego sposobu rozumowania, zmuszania do rozwiązywania zadań nie patrząc, czy są one im dostępne, przekazują polecenia i rozwiązują problemy w sposób zawiły posługując się często tylko słowami. Istotne jest, aby nauczyciel akceptował uczucia ucznia, wyrażał empatię – „rozumiem, że możesz tego nie rozumieć, zaraz spróbujemy coś z tym zrobić 😊”. Nauczyciel powinien uwzględniać style uczenia się uczniów. Dzięki modelowi 4MAT jest w stanie tak pokierować lekcją, aby uwzględnić preferencje wszystkich uczniów. Model ten sprowadza się do czterech zasadniczych pytań: 1.po co? 2. co jeśli? 3. jak? 4. co? Styl 1. Po co? – taki uczeń chce wiedzieć, dlaczego powinien się tego nauczyć. Styl.2. Co, jeśli? – uczeń rozważa różne nowe zastosowania i możliwości tego, czego się uczy. Styl 3. Jak? – to uczniowie uczący się poprzez praktykę, doświadczenie. Styl 4. Co? – ten typ uczących się lubi wykłady, chce znać informacje i tworzyć koncepcje. Scenariusz tej lekcji przeznaczony jest dla uczniów klasy czwartej szkoły podstawowej. Dotyczy on wprowadzenia i zrozumienia pojęcia ułamka jako części całości.
2. Struktura lekcji z uwzględnieniem elementów modelu 4MAT: Historia budująca motywację do aktywnego włączania się do lekcji Na ławce siedzi dwóch ojców i dwóch synów. Maja trzy śliwki i każdy dostaje po jednej. Jak to jest możliwe? (uczniowie zastanawiają się nad zagadką, odpowiedź padnie na końcu lekcji) Co będzie tematem głównym? Co? (dla uczniów preferujących styl 2.) Podanie tematu lekcji : „Ułamek jako część całości” Wspólne ustalenie celów lekcji :
Przedstawienie uczniom nacobezu (wywieszamy je na gazetce ściennej): Uczeń powinien: - umieć podać przykłady ułamków zwykłych, - umieć zamalować określoną ułamkiem zwykłym część całości, - potrafić wskazać w ułamku licznik, mianownik i kreskę ułamkową. Po co? (styl 1.) Rozmowa kierowa na przez nauczyciela. Po co dzielimy całość na części? Kiedy może się to nam przydać? Co nam to daje? W jakich sytuacjach to stosujemy? itp. Jak? (styl 3.) Następuje podział uczniów na zespoły. Uczniowie losują przygotowane wcześniej karteczki, które wyłaniają zespoły.  Nauczyciel rozdaje uczniom jabłka i mandarynki, uczniowie kroją jabłka według instrukcji nauczyciela , najpierw na pół, potem połówki na kolejne dwie części. Wprowadzenie ułamków 1/2, 1/4, 1/8 jako część całości. Następnie uczniowie obierają mandarynki, liczą części, odrywają jedną część i określają jaką część za chwilę zjedzą, ile części zostało. Ile części przypada na całość? (rodzaj pytań zależy od kreatywności nauczyciela 😊). Następnie nauczyciel rozdaje uczniom prostokątne karteczki. Według poleceń nauczyciela dzieci składają karteczki. Rozkładają i określają na ile części została podzielona, następnie zamalowują określone części. Na każdej karteczce zapisują ułamek, czyli część która została zamalowana, lub jaka nie jest zamalowana. Co jeśli? (styl 4.) Dyskusja kierowana przez nauczyciela. Pytania i odpowiedzi typu: Na ile części podzieliłeś jabłko? Co jeśli zjesz jeden kawałek z ośmiu? Jaką część zjadłeś? Ile kawałków zostanie? Jaka to część całego jabłka? itp.  , Refleksyjne zakończenie lekcji:
Zamknięcie historii wprowadzonej na początku lekcji: uczniowie podają rozwiązanie, lub nauczyciel powtarza historię i wyjaśnia odpowiedź. (Możliwe, ponieważ na ławce siedzą trzy osoby: dziadek, ojciec i syn, ojciec jest jednocześnie synem dziadka 😉).   Wiele osób wyznaje paradygmat, że to co się przydarza zarówno dobrego jak i złego jest kwestią przypadku, złego losu, statystyki. To jest dość ponure myślenie racjonalistów - ateistów, którzy twierdzą, że wszystko powstało przez przypadek i nie ma większego sensu. Życie toczy się bez żadnego związku przyczynowo- skutkowego. Takie postrzeganie nie jest jednak dla nas korzystne, nasila lęki , poczucie bezradności. „Podobno los zsyła nam tylko takie problemy, z którymi możemy sobie poradzić. Możliwości są dwie: albo sobie poradzisz, albo to nie jest Twój problem” Każde wydarzenie ma nas czegoś nauczyć, a to czy wyciągniemy z niego wnioski zależy od nas samych. Nic się nie dzieje „od tak”, zawsze się dzieje „po coś” 😊. Trzeba zadać pytanie po co to się stało, co ma nam uświadomić. Często ludzie, którzy doświadczyli poważnej choroby, straty kogoś bliskiego, czasami pracy, rodziny przewartościowują swoje priorytety. Uświadamiają sobie, że to było „po coś”, że chcieli ukryć przed sobą jakieś uczucia bądź emocje, chcieli coś wyprzeć. Nic nie dzieje się bez powodu, to nasza postawa, myśli, działania przybliżają nas do naszych marzeń lub nas od nich oddalają. Sygnał, który wysyłamy do nas wraca w postaci nowych doświadczeń. Może często nie są to sytuacje, których byśmy chcieli, wygodne dla nas, ale jak się okazuje potrzebne. Wszystko ma swój sens, gdy zamykają się jedne drzwi otwierają się drugie. Nauczono nas żyć, walczyć z przeciwnościami losu, nawet jeżeli jesteśmy nieszczęśliwi. Nauczono nas uciekać , nie pytać, nie rozwijać się, ulegać presji wywieranej przez otoczenie, rodzinę , nauczycieli. Nauczono nas ulegać lękom przed nowym, nieznanym, innym, wszystkim co odbiega od tzw. „normy społecznej”. A gdzie jesteś „TY” ? Tak naprawdę kryjesz się pod tym wszystkim. To Ty wiesz co jest dla ciebie najlepsze i najważniejsze. Zatrzymaj się na chwilę, wsłuchaj się w swoje myśli, pamiętaj : „NIE JESTEŚ SAM… Są chwile, ludzie i miejsca, które zatrzymują nas po Coś ZROZUM I PRZYJMIJ DO SIEBIE… Życie nie daje Ci tego, czego Pragniesz, ale to, czego Potrzebujesz NAUCZ SIĘ… Świadomie myśleć, jeść, oddychać i żyć NIE CZEKAJ… Na coś lub kogoś, kto odmieni Ciebie i całe Twoje życie SZUKAJ… Konstruktywnych i dobrych Rozwiązań NIE BÓJ SIĘ I KOCHAJ… Całym swoim Sercem i całą swoją Duszą, bo Miłość może i potrafi Wszystko…”[1] [1] A, Jagodzińska „Bliskie rozmowy”  Wiesz, że twoje szczęście zależy od ciebie? Można być szczęśliwym bez powodu😊 Czasami stwarzamy sobie tyle warunków, aby być szczęśliwym. „Będę szczęśliwy gdy kupię dom, samochód, pojadę na wymarzoną wycieczkę…”, „Będę czuł się dobrze, gdy zarobię 10 tyś. miesięcznie” I tak bez końca. Niektórzy maja tak wygórowane warunki bycia szczęśliwym, że trudno byłoby im poczuć je mając nawet trzy życia. Zastanawiałeś się co dla ciebie oznacza bycie szczęśliwym? Pomyśl jakie są twoje kryteria szczęścia? Zastanów się , czy są na pewno twoje. Być może to nie jest twoja wizja. Otoczenie często programuje nasz umysł, wchłania on gotowe schematy, które nie muszą być zgodne z naszymi wewnętrznymi potrzebami. Ładny dom, samochód, wspaniała rodzina, czy to jest gotowy przepis na „nasze” szczęście? Owszem jest to przyjemny obraz do którego każdy z nas może dążyć, ale czy to jest warunek konieczny bycia szczęśliwym? Jeżeli w jakikolwiek sposób warunkujesz swoje szczęście, czas to zmienić. Jest to pułapka, która do niczego cię nie zaprowadzi. Ile byś nie osiągnął, zawsze na twojej drodze pojawi się nowy warunek. Twoja droga do szczęścia nie skończy się. Pomyśl czego potrzebujesz, żeby być szczęśliwym i odpowiedz na pytanie czy spełnienie tego zagwarantuje ci bycie szczęśliwym w 100 %? A może jest możliwe bycie szczęśliwym tak zupełnie bez powodu? Przypomnij sobie czasy dzieciństwa, co wtedy dawało ci szczęście? Dzieci potrafią cieszyć się bezwarunkowo, z najdrobniejszych rzeczy. Jednak z wiekiem dostajemy warunki typu : „ Z czego się tak cieszysz, to tylko czwórka, jakbyś dostał szóstkę to rozumiem…” i inne tego typu komunikaty. Zaczynamy maksymalizować, dostosowywać się do wymagań otoczenia. Czy to są, aby wasze wyznaczniki? Radość wcale nie musi być głęboko uzasadniona. Można cieszyć się z drobiazgów i wiele osiągnąć. Kluczem do szczęścia jest doceniać i być wdzięcznym. Naszą słabością jest powszechny brak umiejętności doceniania tego co się ma. Brak uważności na życie „tu i teraz” sprawia, że tracimy czas. Los czasami boleśnie nam to uświadamia, gdy zdarza się nieszczęście, w wyniku którego zauważamy, jak wiele straciliśmy i jak bardzo byliśmy szczęśliwi… przedtem. Wartość comiesięcznej wypłaty doceniamy, gdy tracimy pracę, wartość bliskiej osoby wtedy, kiedy jej zabraknie i uświadamiamy sobie, że nie zdążyliśmy jej powiedzieć, jak bardzo jest dla nas ważna. Na co dzień nie myślimy o tym, jak wiele posiadamy: zdrowie, pracę, rodziców, którzy nas kochają, dzieci, które nam ufają, przyjaciół, którzy ciepło o nas myślą😊. Wszystkie te wartości nie są stałe i dane nam na zawsze. Jeśli myślimy, że mamy jeszcze czas, to nie są to fakty tylko nasze życzenia. Umiesz powiedzieć „teraz jest dobrze” , „jestem wdzięczny za to co mam” ? Nie chodzi tu o to by przestać stawiać sobie cele, marzyć, ale, żeby czuć wdzięczność za to co się osiągnęło. Docenianie tego, co się ma jest potężną i niedocenianą siłą, która ma realny wpływ na nasze samopoczucie. Nie mamy bowiem wpływu na to, co przynosi nam los, ale możemy decydować, jak spojrzymy na to, co się dzieje w naszym życiu. Dobra wiadomość jest taka, że decydując się na przekwalifikowanie sposobu myślenia, można odnaleźć w sobie wewnętrzny spokój wynikający z zadowolenia i doceniania niewielkich, codziennych pozytywnych zdarzeń. 😉  Uważaj na myśli, bo zmieniają się w słowa. Uważaj na słowa, bo zmieniają się w czyny. Uważaj na czyny, bo zmieniają się w nawyki. Uważaj na nawyki, bo stają się charakterem. Uważaj na charakter, bo kształtuje Twoje przeznaczenie. ( Lao Tze) Zanim zaczniesz planować, dobrze zastanów się co jest twoją potrzebą . Twoje myśli kreują twoją rzeczywistość. W twoim życiu istnieje tylko to na czym skupiasz właśnie swoją uwagę. Nie wierzysz? Pomyśl chwilę😊 Samoświadomość – świadomość samego siebie, zdawanie sobie sprawy z doświadczanych aktualnie doznań, emocji, potrzeb, myśli, swoich możliwości, czy ograniczeń, autokoncentracja uwagi” ( źródło Wikipedia.) Co wolisz: być szczęśliwym, realizować swoje życie czy żyć według innych(nakazów, zakazów, pragnień, powinności, przekonań)? Decyzja należy do ciebie, a potem podejmowane przez ciebie działania. Każdy z was doświadczył takich momentów , gdzie słyszał w głowie „ boję się, to nie dla mnie, nie potrafię, jestem za słaby, inni to mają życie, i tak mi nie wyjdzie, nie mam, nie mogę...”, to nic innego jak głos waszego wewnętrznego krytyka, „gremlina”, który utrudnia nam życie. Aby ruszyć z miejsca, pokonać ograniczające przekonania trzeba najpierw odkryć, że „gremlin” istnieje. Sposobem na to jest uważne słuchanie tego co jest w głowie. W zależności od tego jaki cel chcemy zrealizować z uwagą zastanawiamy się nad myślami , które krążą w naszej głowie. Krok drugi to wzięcie „gremlina” pod lupę. Zastanowienie się nad każdym przekonaniem i skonfrontowanie go z rzeczywistością. Popatrzenie na przekonanie z lotu ptaka Na przykład jeżeli nie raz słyszeliśmy w najbliższym otoczeniu słowa ”matematyka jest trudna” , „w tym kraju nie da się zarobić”, „życie jest ciężkie”, „facet to świnia” stają się one samospełniającą się przepowiednią. Skoro matematyka jest trudna po co mam się jej uczyć, szkoda czasu na zastanawianie się nad zadaniami. Jeżeli wszyscy „faceci to świnie”, lepiej nie angażować się , aby uniknąć cierpienia. Dlatego może warto przyjrzeć się swoim przekonaniom i zweryfikować ich słuszność?
Po zakończonym ćwiczeniu będziesz mieć w głowie dowód na prawdziwość nowych przekonań, jednak najważniejsze, żeby zacząć wprowadzać je w życie. Najlepiej zacząć od małych drobnych czynności, które będą je wzmacniać  Warto uwolnić się od wąskiego patrzenia na świat i wzbogacić swój punkt widzenia. Rozwijaj swoją empatię, ucz się od tych co mają inną perspektywę na życie, podróżuj, podważaj swoje reakcje, nawyki, bądź krytyczny wobec mediów . Zawsze szukaj odpowiedzi w sobie, bo to co jest dobre dla kogoś innego wcale nie musi być dobre dla ciebie 😉  Koło osobowości jest narzędziem opracowanym przez M. Pasterskiego. Jest to ćwiczenie analogiczne do Koła życia, pogłębiające spojrzenie na siebie w oderwaniu od czynników zewnętrznych. Będzie ono dotyczyć twoich stanów wewnętrznych, osobowości, umiejętności. Podobnie jak Koło życia można je modyfikować i zmieniać zaproponowane obszary. Zatem do dzieła 😉 Zacznę od obszarów, które są istotne ( za M. Pasterski „Insight” s.391), zastanów się co każdy z nich oznacza dla ciebie: Pewność siebie – samoocena, poczucie własnej wartości. Motywacja – wewnętrzna energia, chęć do życia, pracy i realizowania swoich celów, wytrwałość w realizacji tych celów, konsekwencja. Szczęście – zadowolenie z życia, poczucie spełnienia. Spokój wewnętrzny – poziom stresu, wyciszenie i koncentracja na życiu zgodnym z własnym tempem. Pasja – realizowanie swoich pasji, hobby. Emocje – radzenie sobie z destrukcyjnymi emocjami i obecność pozytywnych emocji w życiu. Organizacja życia – porządek w głowie, otoczeniu, zarządzanie pracą , radzenie sobie z życiem codziennym. Komunikacja międzyludzka – łatwość w wyrażaniu siebie i rozumieniu bliskich, czy innych ludzi. Tak jak w poprzednim ćwiczeniu, na kartce rozrysuj sobie koło osobowości. Na schemacie oznacz w skali od 1 do 10 swój subiektywny poziom zadowolenia w danym obszarze życia (numeracja zaczyna się od środka koła, najmniejszy okrąg to 1 i dalej rosnąco). Najniższa ocena to 1 oznacza to, że „nie jestem wcale zadowolony z obecnej sytuacji”, najwyższa 10 – że „jestem w pełni usatysfakcjonowany”. Następnie spójrz jeszcze raz na swoje wyniki i odpowiedz na pytania, kolejno do poszczególnych obszarów. Odpowiedzi te pomogą ci doprecyzować swój wybór. Dzięki temu będziesz mógł dokładniej określić swoje rozwojowe potrzeby. Na przykład dzięki odpowiedzi na pytanie Jaki będzie mój pierwszy krok do poprawy obecnej sytuacji zamiast pisać „ Zwiększyć swoją pewność siebie”, będziesz mógł konkretniej i precyzyjniej określić, co zrobisz, czyli „Popracować nad samooceną”. Inny przykład zamiast postanowienia „Zacznę lepiej planować swój czas”, może konkret „Będę tworzyć plany dzienne, tygodniowe i zapisywać je w kalendarzu”. To są oczywiście tylko propozycje, to ty wiesz najlepiej czego ci potrzeba i co powinieneś zrobić. Przypominam pytania pogłębiające :
Po zakończonym ćwiczeniu daj sobie czas na refleksję, na poukładanie wszystkiego w głowie. Może to być kilka godzin, kilka dni, to ty decydujesz ile czasu ci potrzeba. Kolejnym krokiem będzie określenie planu rozwoju osobistego. Mówiąc krótko wyłonienie najważniejszych rzeczy z Koła życia oraz Koła osobowości. Czas płynie nieubłaganie, wkrótce koniec roku, pora zatem na podsumowania i co najważniejsze zaplanowanie kolejnego😉   Koło życia jest bardzo popularnym narzędziem coachingowym. Dotyka ono zewnętrznych obszarów życia tzn. zdrowia, kariery, rodziny, rozrywki itp. Opiera się ono na tym co już wiemy na własny temat. Są to też rzeczy, które przed sobą ukrywamy, ale jesteśmy ich świadomi i wystarczy kilka dobrych pytań , chwila refleksji, abyśmy je sobie uświadomili. Jednak, aby uzyskać kompletny obraz tego jacy jesteśmy i jak wygląda nasze życie będziemy potrzebowali zastosowania jeszcze dwóch narzędzi- koła osobowości i poszerzenia świadomości (obie metody są autorstwa Michała Pasterskiego), o nich w kolejnych odsłonach 😊. Za chwilę zaproponuję Ci ćwiczenie, jednak chciałabym Cię prosić, abyś do wszystkich wyników podszedł z akceptacją, bez poczucia winy, bez wstydu. To jest bardzo dobry moment na dokonanie analizy swojego życia. Jeżeli jakaś część ciebie nie będzie zadowolona z obecnej sytuacji, wysłuchaj jej. Szczerość wobec siebie jest wielką sztuką wyjścia poza przekonania i nawyki. To sztuka, która pozwala odróżnić prawdę od fałszu, pozwala rozpoznać co jest głosem naszego serca, a co głosem naszego wewnętrznego krytyka. Nie chcę , aby te metody stały się powodem do ocenienia siebie gorzej niż na to zasługujesz. Powinny posłużyć zarówno do wyjścia z negatywnego myślenia o sobie, ale też mają być impulsem do przyznania się przed sobą do swoich słabości. Niezależnie od efektu celem tego procesu jest wzmocnienie cię. Ćwiczenie : Koło życia Czas potrzebny na wykonanie tego ćwiczenia to około 45 – 60 min. Narzędzie to powstało w latach 70. ubiegłego wieku, jego autorem jest P.J.Meyer. Koło życia jest często techniką, od której rozpoczyna się proces coachingowy. Pozwoli ci określić poziom satysfakcji w różnych obszarach twojego życia. Możesz dzięki tej technice spojrzeć na swoje życie z góry, przez co będziesz miał jasność, co ci wychodzi świetnie, co kuleje, co trzeba podreperować, a może zbudować. Określisz swoją pozycję w życiu tu i teraz. Analiza tego jak wygląda twoje obecne życie może być trochę niekomfortowym doświadczeniem. Czasami może przytłaczać liczba sfer wymagających naprawy, czasami burzy się obraz samego siebie i swojej sytuacji. Jednak jest też tak, że analiza ta przynosi wewnętrzny spokój, ponieważ ćwiczenie to pozwala uporządkować wszystkie aspekty w jednym miejscu i daje poczucie kontroli. Niezależnie od tego jakiego stanu doświadczysz będzie to poważny krok w twoim osobistym rozwoju. Daj sobie na to ćwiczenie tyle czasu ile potrzebujesz, nie spiesz się, do każdego z tych pytań podejdź z pełną uwagą. Im bardziej przyłożysz się do określenia szczerych odpowiedzi tym większy będzie efekt. Na kartce rozrysuj sobie koło życia, możesz je także wydrukować. Na schemacie oznacz w skali od 1 do 10 swój subiektywny poziom zadowolenia w danym obszarze życia (numeracja zaczyna się od środka koła, najmniejszy okrąg to 1 i dalej rosnąco). Najniższa ocena to 1 oznacza to, że „nie jestem wcale zadowolony z obecnej sytuacji”, najwyższa 10 – że „jestem w pełni usatysfakcjonowany”. Nie pomyl poziomu satysfakcji z poziomem społecznie rozumianego sukcesu. To , że ktoś ma wysoki status materialny nie oznacza, że jego poziom satysfakcji finansowej jest równy 10. Równie dobrze 10 w polu satysfakcji finansowej mógłby zaznaczyć artysta, który za grosze sprzedaje swoje obrazy, ale jest w pełni szczęśliwy, bo to mu wystarcza. Najtrafniejsze są odpowiedzi intuicyjne. Jak rozumieć poszczególne płaszczyzny życia: Rozwój osobisty – zaangażowanie w pracę nad sobą , nabywanie nowych umiejętności, rozwijanie ich, kierowanie się wyższymi wartościami, zgłębianie sensu życia. Zdrowie i sprawność fizyczna – poziom energii, witalność, sprawność twojego ciała, ew. choroby, samopoczucie. Kariera – praca, którą wykonujesz, obrana droga kariery, status zawodowy. Finanse – bieżące zarobki, oszczędności, inwestycje. Środowisko, standard życia – miejsce zamieszkania, poziom komfortu, miejsce pracy, otoczenie – ludzie. Związki partnerskie – relacje z partnerem, związki romantyczne. Rodzina i przyjaciele – jakość , ilość, głębokość relacji, w które jesteś zaangażowany. Wypoczynek i rozrywka – czas na relaks, zabawa, codzienne przyjemności, wakacje. No to do dzieła 😊  Zatrzymaj się przy każdym obszarze i odpowiedz sobie na pytania:
Po zakończonym ćwiczeniu, spójrz na schemat swojego koła życia, pomyśl jakie ono jest, czy równe i okrągłe, a może kanciaste, nierówne ? Odpowiedź na to pytanie, to odpowiedź na to czy w twoim życiu panuje harmonia, a może skupiasz się na niektórych obszarach, a inne są zaniedbane? Brak harmonii wśród różnych płaszczyzna życia ma bezpośredni wpływ na poziom naszego szczęścia. Dzieje się tak ponieważ za poszczególnymi obszarami stoją konkretne potrzeby ( patrz 29.10. - piramida potrzeb). Poprzez zaniedbanie niektórych obszarów życia, potrzeby za nimi stojące mogą nie zostać zaspokojone, to rodzi poczucie niestabilności. Niektórzy trwają w takim poczuciu przez całe życie - sfrustrowani, zblokowani. To ty decydujesz co jest dla ciebie naprawdę ważne. Nie wszystko co jest w Kole życia musi być dla ciebie istotne. Na przykład jeżeli jesteś singlem i nie potrzebujesz w danym momencie partnera, to obszar Związki partnerskie nie wpływa na poziom twojego szczęścia. Innym przykładem jest, jeżeli ktoś realizuje się zawodowo, pnie się po szczeblach kariery i czuje się z tym dobrze mimo, że nie ma czasu na życie prywatne. Nie spotyka się ze znajomymi, ale mu to odpowiada, bo na tym etapie coś innego jest ważne. Co innego, jeżeli czuje, że brakuje mu przyjaciół i znajomych, jest to sygnał , że obszar ten jest ważny w jego życiu i niezaspokojenie go uniemożliwi mu osiągnięcie szczęścia. Teraz wróć do swojego Koła życia i przyglądając się na każdy obszary pomyśl na ile jest on dla ciebie ważny? Posłuchaj swojej intuicji. Kolejnym krokiem na drodze do rozwoju osobistego będzie Koło osobowości. Zapraszam wkrótce 😊   Multimedialny świat stworzył nowe pokolenie dzieci, które muszą mieć wszystko co najlepsze, szybko i najlepiej bez większego wysiłku. Nowe pokolenie tworzą także rodzice, goniący za pracą, sukcesami, albo pochłonięci wirtualną rzeczywistością internetu czy seriali. Dzieciom brakuje często miłości, właściwej opieki, czasem zwyczajnego zainteresowania. Do szkół przychodzą dzieci, z którymi nauczyciele coraz częściej sobie nie radzą. Wraz z wiekiem uczniów słabnie ich motywacja do nauki, rodzi się agresja, brakuje im stabilności emocjonalnej.Stąd w dzisiejsz ch czasach nauczyciele potrzebują nowych kompetencji by móc skutecznie ich motywować do zdobywania wiedzy i rozwijania własnego potencjału. Jednym słowem nowoczesne dzieci potrzebują nowoczesnych nauczycieli. Kiedyś usłyszałam, że nieważne jest jaką metodą pracujemy, a to z kim pracujemy. Proces indywidualizacji jest bardzo ważny w relacjach z uczniem, nikt z nas przecież nie chce być „częścią masy”. System szkolny zabija w uczniach indywidualność, ale skoro system to też my - nauczyciele, to od kogo zależy czy dziecko stanie się „częścią masy” czy nie? Zadaniem nauczyciela jest „zauważyć” każdego ucznia, wiedzieć coś o nim, rozumieć jego specjalne potrzeby edukacyjne, umieć tworzyć z nim relacje. Cenne jest umiejętne wykorzystywanie informacji zwrotnej (np. dlaczego uczeń zachowuje się tak a nie inaczej?), słuchanie uczniów. Jednak najważniejszą rzeczą dla nauczyciela (rodzica) w całym procesie edukacji i wychowania jest znajomość siebie. Pozwolę sobie zacytować tu słowa wielkiego pedagoga Janusza Korczaka – O byciu sobą: „ Bądź sobą- szukaj własnej drogi. Poznaj siebie, zanim dzieci poznać zechcesz. Zdaj sobie sprawę z tego, do czego sam jesteś zdolny…”. Często myślimy naszymi przekonaniami, doświadczeniami, a to nie musi być rzeczywistość. Dlatego warto wyjść ze strefy komfortu, dokonać zmiany, nieustannie się rozwijać, zdobywać nowe umiejętności, a to na pewno przełoży się na nasze życie i co za tym idzie życie naszych dzieci. Istnieje rozwiązanie, w którym ty znasz i zachowujesz swoją wartość a tym samym uwalniasz potencjał swojego wychowanka, rozwijasz jego kreatywność, wydobywasz jego mocne strony, pomagasz pokonywać jego ograniczenia, tak by mógł odnieść sukces, jest to coaching.[1] Coaching w edukacji To proces indywidualnego doradztwa, w którym nauczyciel - coach, nawiązuje relację z klientem-uczniem i stymuluje go do dalszego rozwoju. Coach prowadzi uczestnika coachingu, zaczynając od jego mocnych stron, pozytywnych cech i osiągniętych sukcesów. Coaching to zachowanie i postawa, którą inne osoby postrzegają jako atrakcyjną i która rozbudza w nich silną potrzebę nawiązania kontaktu z coachem. Pięć zasad ważnych dla nauczyciela -coacha i wiążących się z osiąganiem wyników:
Ważne jest abyśmy posiadali szczególne kompetencje, które spowodują, że proces ten będzie możliwy i skuteczny. Kluczowe kompetencje Coacha ICF:
Spośród wszystkich kompetencji coacha w edukacji najistotniejsze są te, dotyczące efektywnego komunikowania oraz wspierania procesu uczenia się i osiągania rezultatów. Jedną z takich umiejętności jest rozpoznawanie stylów myślenia ucznia. W połowie lat siedemdziesiątych David Kolb opracował model stylów uczenia się, według którego uczenie zaczyna się od konkretnego doświadczenia. Człowiek myśli o doświadczeniu i zbiera informacje. Potem zaczyna uogólniać i analizować, aby ostatecznie dostrzec podobieństwo między doświadczeniem a konkretną sytuacją szkolną. Bernice McCarthy wykorzystując m.in. dorobek Kolba oraz dominację półkul mózgowych, opracowała model 4MAT, który mówiąc w dużym uproszczeniu, pozwala planować i realizować lekcje z uwzględnieniem stylów uczenia się. W Polsce funkcjonuje model dostosowany do naszego systemu, opierający się na cyklu Kolba i modelu 4MAT jest to model 4ALL. Oto jeden z przykładowych scenariuszy lekcji języka angielskiego zgodny z modelem 4ALL https://jastrzebska-kielar.jimdo.com/2017/10/24/scenariusz-lekcji-j%C4%99zyka-angielskiego/. Jeżeli jesteś nauczycielem gotowym na przełamywanie schematów, chcącym się rozwijać, pragniesz pomóc swoim uczniom odkrywać ich pasje. Chcesz wiedzieć jak wyznaczać cele i wzbudzać motywację swoich uczniów zapraszam cię na stronę Fitedukacji. Tam pojawi się kolejna część artykułu mówiąca o tym jak budować kontrakt, wzmacniać relacje, jak skutecznie komunikować się z uczniami , aby wydobyć potencjał, który każdy z nich posiada. Zapraszam 😊 [1] L. Kupaj, W. Krysa, Kompetencje coachingowe nauczycieli…, s.12   Homeostaza to zdolność do utrzymania wewnętrznej równowagi i samoregulacji procesów biologicznych. Jeżeli mamy na myśli ludzki organizm homeostaza jest podstawowym warunkiem zdrowia organizmu i każde zaburzenie w jego równowadze będzie bodźcem dla działań mających na celu jej przywrócenie. Nasze ciało za pomocą różnych sygnałów informuje nas o swoich potrzebach. Na przykład za pomocą uczucia pragnienia motywuje nas do napicia się. Nie musimy martwić się o to , że umrzemy z pragnienia bo zapomnimy się napić 😉 Homeostaza nie dotyczy oczywiście tylko potrzeb fizjologicznych, ale też tych bardziej skomplikowanych tzw. wyższego rzędu – psychologicznych. Jeżeli zaspokoimy potrzeby podstawowe, organizm instynktownie poinformuje nas o kolejnych. Niektórzy psychologowie twierdzą, że ludzkie niezadowolenie, cierpienie jest wynikiem niezaspokojonych potrzeb. Może dzieje się tak, że nie dbamy o swoje potrzeby, albo też nie potrafimy skutecznie o nie zadbać. Najpopularniejsza klasyfikacja ludzkich potrzeb to hierarchia stworzona przez Abrahama Maslowa.
altruistycznych, praktyk religijnych, medytacji. Zaspokojenie podstawowych potrzeb aktywuje chęć zaspokojenia następnych. Nie ma jednak reguły, że wszystkie te potrzeby wystąpią w takiej kolejności jak na piramidzie, mogą je zaburzyć czynniki takie jak osobowość człowieka, czy konkretna sytuacja. Kluczem do rozwoju osobistego jest spojrzenie na wszystkie wymienione potrzeby i zastanowienie się w jakim stopniu zaspokajasz swoje własne. Narzędziem , które Ci w tym pomoże to koło życia, ale o tym w kolejnym wpisie. Zapraszam 😊 |
Marzena Zarek-Wrzyszcz:) Archiwa
Maj 2019
Kategorie
Wszystkie
|
Kanał RSS
